To tylko żarcik!

Żarty są tym, za czym nie przepadam. No, chyba że są to błyskotliwe riposty, wskazujące na dużą wiedzę i inteligencję rozmówcy. Ale niestety najczęściej są to przaśne, grubo ciosane dowcipasy niskich lotów.

Wiele osób tworzy dowcip w najprostszy możliwy sposób: odnosząc się do słabości innych. W skrócie mówiąc, nabija się, ubierając to w formę kawału. To dowcipy, które są z lekka zabarwione kpiną i poczuciem wyższości. Ja jestem lepszy, ty gorsza. Pokażę ci to, a że nie wypada wprost, to „pożartujemy”.

Takich dowcipów zdarza mi się słyszeć naprawdę dużo. Wynikają w dużej mierze z aspergerowych uwarunkowań, m.in. z tego że:

• mam niższą tolerancję na zewnętrzne bodźce (np. szybciej robi mi się zbyt gorąco, za zimno, zbyt tłoczno i takie tam),
• moja hierarchia wartości i priorytety życiowe różnią się od uniwersalnych (nie jest dla mnie istotne to, za czym gonią inni)
• moje zachowania są inne niż oczekiwane lub są interpretowane po neurotypowemu (chociaż z neurotypowymi wiele wspólnego nie mają)
• wiele z nich to kpiny odnoszące się do zmiany – bo jak kiedyś było tak, to teraz nie może być inaczej (a jak mówię że jednak jest, to jest to wyśmiewane).

Dla mnie taki żart nie jest śmieszny. Odbieram go osobiście, dotyka mnie. Gdy jego źródłem jest moje aspergerowe zachowanie, to zamiast mnie bawić, funduje mi kolejny seans z poczuciem inności, odmienności, samotności. Znów ktoś daje mi poczuć, że nie należę do tej neurotypowej wspólnoty. Znowu wytyka mi różnice, wyrzuca mnie z grupy, do której jeszcze przed chwilą należałam.

Nie lubię tego, że ludzie wyśmiewają bez żadnej głębszej refleksji. Że nie chce im się zastanowić czy za moim zachowaniem nie stoi coś innego, z czego niekoniecznie należy się śmiać. Chociażby właśnie odmienne widzenie świata, inna konstrukcja mózgu, choroba. Czy śmiejąc się nie dokładają mi frustracji, związanej z faktem, że muszę się z tym mierzyć. I naprawdę chciałabym wiele rzeczy robić, ale niestety nie mogę.

To trochę taka sytuacja jak z Bruce Willis’em, który był obiektem kpin i śmiechów. A potem ujawniono, że facet choruje na afazję i nagle okazało się, że to trochę nie wypada. Pozostał jedynie niesmak i skrępowane nie wiedzieliśmy przecież...

Ile takich skrępowanych nie wiedzieliśmy można by uniknąć? Wystarczyłaby odrobina empatii…

Ktoś może powiedzieć, że trzeba mieć dystans i podchodzić na luzie. Nie wiem czy przy Zespole Aspergera się da. Jak się dobrze czuję, to jest łatwiej. Ale na przepalone bezpieczniki żarciki są jak polewanie wodą – na pewno wywali prąd. A gdy pokażę, że mnie to zraniło, to okazuje się, że nie mam poczucia humoru. O co ten foch, przecież to tylko dowcip był!

Być może dlatego świat neurotypowy jest taki trudny dla ludzi ze spektrum autyzmu. Bo potrafi dokuczyć już w jednym, niby śmiesznym dla wszystkich, zdaniu.